بالا بر به ماشینی اطلاق میگردد که به خواسته حمل بار و نفر، یا کار در طول و یا در خطوط ساخت جهت انتقال بار و هم سطح سازی به شغل میرود.
بالابرها از مکانیزمهای مختلفی برای بالابری استعمال کرده و تفاوتهای اصلی با بالاکشندهها و جرثقیلها و لیفتراکهادارند. نیروی بالابری به وسیله گونه های مکانیزمها در دستگاههای متفاوت تشکیل داد میگردند که هر مورد با تمرکز به نوع کاربرد و نیاز مشتری طراحی می شوند. درهریک از این بالابرها عامل ها انتخاب کنندهای همچون ظرفیت، ایمنی، اطراف کاری، نوع کاربرد و قیمت مجموع شده دستگاه، نوع مکانیزم را مشخص مینماید.
بالابرها به دو مجموعه کلی تقسیم می شود:
بالابرهای سیار
جهت شغل در زمان و یا انتقال بار و نفر و اجرا امور خدماتی، رنگ آمیزی، ایجاد کرد سازهها و ساختمانها و… کاربرد دارد. بالابرهای سیار می تواند خود کششی و یا از نوع هلی یا push around باشد. با تمرکز به نوع دسترسی به دو مجموعه تقسیم میشود:
الف- بالابرهای سیار با دسترسی عمودی : این نوع بالا بر صرفا به صورت عمودی اقتدار حمل بار و نفر داشته و به فعالیت میرود. متداولترین این نوع دستگاهها، بالابرهای هیدرولیکی آکاردئونی
(قیچی - Scissor Lifts) و ریلی هست. ;که جهت دسترسی در ارتفاعات گوناگون ساخته می گردد
ب- بالابرهای سیار با دسترسی عمودی و افقی : بدین بالابرها اصطلاحاً بوم لیفت گفته میشود که در نوع هیدرولیکی مفصلی و هیدرولیکی تلسکوپی و یا ترکیبی به بازار عرضه میشود. این مدل دستگاهها معمولاً به مراد کار در زمانهای زیاد، جهت جابجایی نفر و دسترسی به نقاط جانبی در زمان کاربرد دارا هستند و به دلیل به کار گیری از مکانیزم هیدرولیک دارای ایمنی مناسب میباشد. هر کدام از این نوع بالابرها نیز قادر است به صورت قابل یدک نصب شده بر روی کامیون و یا خود محرک (Self Propelled) به بازار عرضه شوند.
بالابرهای ثابت
بالابرهای ثابت معمولاً در خطوط تشکیل داد، انبارها و… جهت جابجایی بارهای سنگین ، تخلیه و بارگیری از خودرو و همسطح سازی کاربرد دارا هستند. این نوع بالابرها با مکانیزمهای متفاوت هیدرولیکی، زنجیری، کابلی و یا به صورت ترکیبی ساخته میگردند که دراین دربین بالابرهای هیدرولیکی ثابت با مکانیزم قیچی ایمنترین آنها و بالابرهای کابلی به دلیل احتمال غیروابسته کابل، خارج شدن از قرقره وینچ و یا گیر کردن اشیا و اندام بدن دربین کابل و وینج، خطر آفرینترین آنها به حساب می آید. دراینجا گونه های بالابرهای هیدرولیکی ثابت که دارای ایمنی مناسب نسبت به دیگر مدلهای معرفی شده میباشند توضیح داده گردیدهاست. این بالابرهای ثابت معمولاً نیاز به یک چاهک داشته که در زمان عده شدن، دستگاه باطن آن قرار گرفته و با زمین همسطح شود.
الف- بالابرثابت هیدرولیک جک بی واسطه : دراین مدل جک هیدرولیک مستقیماً به میز بار متصل بوده و آن را به سمت بالا هدایت میکند. دراین حالت جک در زیر پلاتفرم قرار دارد.
ب- بالابرهای ثابت آکاردئونی: درینموقعیت مکانیزم قیچی به وسیله جک هیدرولیک باز شده و ارتفاع مورد نیاز را تأمین مینماید.
پ- بالابرهای ثابت زنجیری و کابلی هیدرولیکی: دراین وضعیت چرخ زنجیر و یا قرقره کابل توسط جک هیدرولیک نیمی از کورس حرکت را طی کرده و نیرو توسط زنجیر یا کابل به میز فعالیت انتقال پیدا میکند و تک تک مسیر را طی مینماید.
گروهبندی بالابرها مبتنی بر نوع مکانیزم بالابری و مقایسه آنها
بالابرهای هیدرولیکی
به مکانیزمهایی که نیروی بالابری بوسیله هیدرولیک و مدار هیدرولیک تأمین میشوند گفته میگردد. بالابرهای خرید بالابر نفربر هیدرولیکی درچند مدل آکاردئونی، بالا بر هیدرولیک جک مستقیم، بوم لیفتهای مفصلی و تلسکوپی، تلسکوپی-زنجیری هیدرولیکی، ادغام هیدرولیک زنجیر ویا ترکیب هیدرولیک کابل ساخت میگردند که از نظر ایمنی به ترتیب آورده شده در صدر دارای بیشترین ضریب یقین هستند.
بالابرهای زنجیری
درین نوع مکانیزم بار بوسیله مکانیزم زنجیر و وینچ طراحی شده، به تکان در میاید که در صورت به کار گیری از زنجیرهای دوبل و ترمزهای ضد سقوط میتواند کاربرد داشته باشد.
بالابرهای کابلی
درین نوع مکانیزم بار به وسیله مکانیزم کابل و وینچ طراحی شده، به تکان در میآید که در صورت به کارگیری از کابلهای دوبل و ترمزهای ضد سقوط میتواند کاربرد داشته باشد.
بالا بر نفر
بالا بر نفری بیسون صنعت وسیلهای مکانیکی می باشد که قابلیت دسترسی فعلا افراد در طی را به مراد استخراج به تجهیزات بلند سکو مهیا میکند. انواع متنوعی از بالابرهای نفری جانور است و با عنوانهای بالابر آکاردئونی (قیچی)، بالابر کشویی (ریلی)، بالابر مفصلی، بالابر تلسکوپی، بالا بر مفصلی-تلسکوپی، آسانسور عمود بر(Vertical Mast) و… شناخته شدهاند.
بالابر نوروروشنایی
بالا بر نور وسیلهای میباشد مکانیکی که توسط مکانیزم کابل و وینچ طراحی شده، در این نوع بالا بر، بار به سمت زیر و سطح زمین جنبش میکند. این آسانسور فقط مناسب جابجایی اشکال نور و روشنایی، لوستر و حتی دوربین مدار بسته میباشد.